Το βρετανικό περιοδικό Punch, υπήρξε ένα από τα πιο γνωστά και δημοφιλή σατιρικά περιοδικά του κόσμου. Πήρε την ονομασία του, από την αναρχική φιγούρα Mr.Punch και για 160 χρόνια, σατίριζε με τα άρθρα του και τις γελοιογραφίες του τις επίσημες πολιτικές κινήσεις της Μεγάλης Βρετανίας.

Όταν στις 4 Ιουνίου 1878, υπεγράφη η μυστική σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, στα πλαίσια του Συνεδρίου του Βερολίνου, όπου η Οθωμανική Αυτοκρατορία εκχώρησε την Κύπρο στη Μεγάλη Βρετανία με καθεστώς εκμίσθωσης. Οι δύο δυνάμεις συμφώνησαν στην παραχώρηση αυτή με αντάλλαγμα τη στρατιωτική ενίσχυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης προέλασης της Ρωσίας στην ασιατική Τουρκία.
Τότε το Punch κυκλοφόρησε με μία σειρά από καρικατούρες που σατίριζαν τη συμφωνία και τη νέα πραγματικότητα.

Humpty-Dumpty!

Η πρώτη καρικατούρα κυκλοφόρησε στις 20 Ιουλίου του ιδίου έτους εμπνευσμένη από το βρετανικό παραμύθι του ‘Humpty-Dumpty!’, από τον δημιουργό John Tenniel. Η Κύπρος παρουσιάζεται σε μία αλληγορική μορφή αρχαίας Ελληνίδας -μάλλον η Αφροδίτη- έχοντας στο μυαλό του πως η Κύπρος είναι ένα πανέμορφο νησί, το οποίο ο καθένας ήθελε να επισκεφθεί. Έτσι διάλεξε τη θεά της ομορφιάς, η οποία κατά την παράδοση γεννήθηκε στα κύματα της Κύπρου.

Ως Humpty-Dumpty, εμφανίζει τον Σουλτάνο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Αμπντούλ Χαμίτ ΙΙ, όπου η Κύπρος και η Βρετανία τον τοποθετούν «πίσω στη θέση του».

Το φλάουτο του θριάμβου

Μία εβδομάδα αργότερα, ο ίδιος γελοιογράφος κυκλοφόρησε τη γελοιογραφία ‘A Blaze of Triumph’ (το φλάουτο του θριάμβου) κατηγορώντας τον πρωθυπουργό της Βρετανίας, Λόρδο του Μπίκονσφιλντ, ότι δεσμεύει τη χώρα με επαχθείς ευθύνες. Ο τίτλος σαρκάζει τον πρωθυπουργό, ο οποίος όταν επέστρεψε από το Συνέδριο του Βερολίνου, δήλωσε πως φέρνει μαζί του Ειρήνη με τιμή και επέστρεψε με το φλάουτο του θριάμβου.

Η γελοιογραφία σατιρίζει τον Beaconsfield, ο οποίος κουβαλά τον σουλτάνο στην πλάτη του ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να ισορροπήσει σε ένα σχοινί (το συνέδριο), ενώ στους ώμους του κουβαλά ένα τεράστιο βάρος.
Ο Σερ Γκάρνετ φλερτάρει την Αφροδίτη

Στις 3 Αυγούστου κυκλοφόρησε η γελοιογραφία, ενός άλλου καλλιτέχνη του Edward Linely
Sambourne. Η γελοιογραφία παρουσιάζει τον νέο Κυβερνήτη της Κύπρου να φλερτάρει την Αφροδίτη τονίζοντας κρατώντας στο ένα χέρι λουλούδια και στο άλλο το κράνος του. Το παράδοξο είναι ξεκάθαρο: η Βρετανία ήρθε στην Κύπρο με λουλούδια και δώρα, όμως το νησί θα βρίσκεται κάτω από την κυριαρχία της.

Ο νέος Κυβερνήτης της Κύπρου φλερτάρει την Αφροδίτη με άνθη, αλλά κρατά στρατιωτικό κράνος.

Το περιοδικό, αν και δεν ξεκαθάρισε ποτέ την πραγματική πολιτική του κατεύθυνση, ήταν ξεκάθαρα εναντίον της κίνησης της Κυβέρνησης του Beaconsfield, να αποκτήσει την Κύπρο.

Πληροφορίες: Andrekos Varnava, Punch and the British occupation of Cyprus in 1878

Διαβάστε επίσης στη ΜτΧ: Ο αγώνας της ΕΟΚΑ μέσα από τον βρετανικό κινηματογράφο. Οι Κύπριοι ήταν τρομοκράτες και οι Βρετανοί θύματα

ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here