27 Σεπτεμβρίου του 1941.Στην ευρύτερη περιοχή των Εξαρχείων επί της οδού Μαυρομιχάλη, επτά Έλληνες συναντώνται με απόλυτη μυστικότητα σε ένα σπίτι. Τρεις από αυτούς κρατούν «τσίλιες» έξω από μία κατοικία.
Η ίδρυση του Ε.Α.Μ.
Μέσα στο σπίτι συζητούν ανενόχλητοι ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ, Λευτέρης Αποστόλου, ο εκπρόσωπος του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδας, Χρήστος Χωμενίδης, ο εκπρόσωπος της Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας Ηλίας Τσιριμώκος και ο εκπρόσωπος του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδας Απόστολος Βογιατζής.
Ήταν η ιστορική ημέρα που ιδρύθηκε η μεγάλη αντιστασιακή οργάνωση Ε.Α.Μ. (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) και συντάχθηκε το πρώτο διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό.
Ο πρώτος νεκρός σε διαδήλωση στα Εξάρχεια
Περίπου 15 μήνες αργότερα, το Ε.Α.Μ. καλεί τον κόσμο σε απεργία, λόγω της φήμης πως η κυβέρνηση του «αρχιβλακός φον Λογκοτετόπουλου» θα προχωρούσε σε πολιτική επιστράτευση εργατών.
Στις 22 Δεκεμβρίου 1942 χιλιάδες εργάτες, δημόσιοι υπάλληλοι, φοιτητές και μαθητές κατέβηκαν στους δρόμους με κατεύθυνση προς το Πολυτεχνείο, όπου βρισκόταν τότε το υπουργείο Εργασίας (Τοσίτσα και Μπουμπουλίνας).
Ακολούθησαν συμπλοκές μεταξύ των διαδηλωτών και των ανδρών της Ειδικής Ασφάλειας. Όταν η κεφαλή της πορείας έστριψε στην Μπουμπουλίνας, Ιταλοί στρατιώτες άρχισαν να πυροβολούν στον αέρα.
Στην οδό Ζαΐμη ο φοιτητής Δημήτρης Κωνσταντινίδης ήταν ο πρώτος νεκρός σε διαδήλωση στην κατεχόμενη Αθήνα, όταν ένα τζιπ της Καραμπινερίας μπήκε σφήνα σε ομάδα φοιτητών που προσπαθούσαν να ξαναβγούν στην Μπουμπουλίνας.
Στις 24 Φεβρουαρίου του 1943 ο Εξαρχειώτης μαθητής του Ε’ Γυμνασίου Γιάννης Δρακόπουλος σκοτώθηκε από καραμπινιέρους σε διαδήλωση για να μην εφαρμοστεί η απόφαση «περί υποχρεωτικής εργασίας του αστικού πληθυσμού της Ελλάδας». Σε αντίδραση για τον θάνατό του, οι μαθητές δήλωσαν αποχή από τα μαθήματά τους.
Την ίδια μέρα σκοτώθηκε ο Διονύσης Δημακόπουλος και τραυματίστηκαν σοβαρά 59 άτομα. Οι κινητοποιήσεις που συνεχίστηκαν το επόμενο χρονικό διάστημα ανάγκασαν την κυβέρνηση να παγώσει το διάταγμα της επιστράτευσης και να υποσχεθεί αυξήσεις μισθών.
Από τις πρώτες ημέρες της εισβολής των ναζί, τα Εξάρχεια ήταν πάντα μαρτυρικός τόπος για αμέτρητους πατριώτες, καθώς στη διαβόητη Μπουμπουλίνας στεγάζονταν τα κρατητήρια των Γερμανών.
Η περιοχή όμως δεν έπαψε ποτέ να αποτελεί πεδίο αστικής αντίστασης με συγκρούσεις και οδομαχίες μεταξύ των κατακτητών και των Ελλήνων, ενώ τα πανεπιστημιακά ιδρύματα της περιοχής όπως το Πολυτεχνείο, το Πανεπιστήμιο και το Χημείο αποτελούσαν σταθερά σημεία ζυμώσεων, αγώνων, έμπνευσης και αλληλεγγύης για φοιτητές, νεολαία και αγωνιστές.
Διαβάστε στη «ΜτΧ»: 
