Τι σχέση έχει η Αραδίππου με το νησί Αρουάντ της Συρίας; Η αρχική ονομασία της κωμόπολης σχετίζεται με τον πρώτο οικιστή που ήταν ένας από τους ήρωες του Τρωικού Πολέμου

Χτισμένη ήδη από την ελληνιστική περίοδο στην περιοχή οι Φράγκοι ηγεμόνες διατηρούσαν το εξοχικό τους κατά την περίοδο του Μεσαίωνα.

Αν και αρχικά ήταν ένα μικρό χωριό βορειοανατολικά της Λάρνακας, μετά την τουρκική εισβολή του 1974 ο πληθυσμός της διπλασιάστηκε και σήμερα αποτελεί επίσημα έναν από τους Δήμους της επαρχίας.

Η ονομασία της περιοχής έχει απασχολήσει κατά καιρούς τους ερευνητές και έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες. Ετυμολογικά, οι περισσότεροι συμφωνούν πως το δεύτερο συνθετικό της λέξης είναι «ίππος». Τι συμβαίνει όμως με το πρώτο κι από που όντως προέρχεται;

 Μία από τις ερμηνείες που έχουν δοθεί είναι πως η λέξη δημιουργήθηκε από τη σύνθεση της λέξης άραβος που σημαίνει τρίξιμο των δοντιών και ίππος, εννοώντας τον έφιππο άντρα που βογκά βοερά. Η ερμηνεία αυτή έχει ως κύριο υποστηρικτή τον Σίμο Μενάρδο, ο οποίος υποστηρίζει πως η λέξη Αραδίππου (και όχι Αραβίππου) δημιουργήθηκε από ετεροίωση του β σε δ. Παρόμοια ερμηνεία έχει και η ετυμολογία της λέξης άραδος + ίππος, όπου άραδος είναι η ταχυπαλμία της καρδιάς εννοώντας τον έφιππο που προκαλεί ταραχή.

Μία τρίτη ερμηνεία ανήκει στον Αραδιππιώτη καθηγητή Μ. Παντελούρη, κατά την οποία συνδέει την ιστορία της περιοχής με το νησί Αρουάντ της Συρίας, του οποίου το όνομα στα ελληνικά ήταν Άραδος και σύμφωνα με τη Βίβλο, στο νησί γεννήθηκαν οι Αράδιοι, που είναι φύλο των Χαναναίων.

Με αυτήν την ερμηνεία συμφωνεί και ο Κωνσταντίνος Σάθας, ο οποίος συνδυάζει τη δημιουργία του χωριού της Αραδίππου με την εκστρατεία του εμίρη της Συρίας Μωαβιά, ο οποίος κατέλαβε τη Συριακή Άραδο και οι κάτοικοί της κατέφυγαν στην Κύπρο γύρω στο 648 μ.Χ.

 Μία δεύτερη εκδοχή του ονόματος, δεν σχετίζεται καθόλου με την ετυμολογία της λέξης άραδος ή άραβος. Μάλιστα, θεωρείται πως η ονομασία προήλθε από τον πρώτο οικιστή του χωριού ο οποίος ονομαζόταν Ρόδιππος. Η άποψη αυτή ενισχύεται, καθώς σε φράγκικα έγγραφα και χάρτες η περιοχή εμφανίζεται χωρίς το «α» στην αρχή της λέξης, άλλωτε ως Radippe ή Radippo

Για πρώτη φορά, η ονομασία Aradippo αρχίζει να κάνει την εμφάνισή της στα ενετικά έγγραφα γύρω στον 16ο αιώνα και έκτοτε εμφανίζεται έτσι.

Από που προήλθε όμως το «α»;

Ο δάσκαλος και ιστορικός Αντώνης Οικονόμου από την Αραδίππου, υποστηρίζει πως κατά την περίοδο της φραγκοκρατίας, όπου το χωριό ήταν βασιλικό φέουδο των Λουζινιανών. Τότε όποιος ήθελε να μεταβεί στην Ραδίππου, έλεγε «Je vais a Radippo».

Έτσι με τον καιρό και βάσει της ακοής, οι κάτοικοι άρχισαν σιγά σιγά να λένε Αράδιππο, μετάτρέποντας το χωριό σε Αραδίππου «Πάω την κώμη της Αραδίππου» εξού και η γενική της ονομασίας.

 Για τον πρώτο οικιστή οι πληροφορίες είναι λίγες και αποσπαματικές.

Ωστόσο, είναι βέβαιο πως πρόκειται για Έλληνα, καθώς το όνομα του είναι αρχαίο ελληνικό. Χωρίς να γνωρίζουμε ακριβώς από ποιο μέρος, η συνήθεια να προστίθεται η λέξη ίππος στο όνομα ενός παιδιού, ήταν σύνηθες.

Επιπλέον, σύμφωνα με την άποψη πως τα σύνθετα ονόματα δήλωναν υψηλότερη κοινωνική θέση απ’ ότι τα απλά, σημαίνει πως ο Ρόδιππος μάλλον καταγόταν από την τάξη των αρίστων.

Σίγουρα επρόκειτο για έναν χαρισματικό ηγέτη, αφού για να επιλεγεί κάποιος στη θέση του οικιστή έπρεπε να πληροί τις ηγετικές ικανότητες οι οποίες θα τον βοηθούσαν να οδηγήσει τους αποίκους στον νέο χώρο και να τους βοηθήσει να εγκατασταθούν.

Γνωρίζοντας πως ο αποικισμός της Κύπρου από Έλληνες, έγινε κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού, μετά τη λήξη της Τρωικής εκστρατείας, δεν αποκλείεται ο Ρόδιππος να ήταν ένας από τους ήρωες του Τρωικού Πολέμου, που αναζήτησαν καλύτερη τύχη στην Κύπρο.

Πληροφορίες: Μητσιγιώργης, «Πώς πήρε το όνομά της η Αραδίππου»