Γιατί όσο περισσότεροι άνθρωποι είναι μπροστά σε μια επίθεση τόσο λιγότεροι βοηθούν;Τι είναι το «φαινόμενο των παρισταμένων» και πώς ξεκίνησε η έρευνα από μια ψευδή είδηση

ΠΗΓΗ: 50 Ψυχολογικές θεωρίες που επηρέασαν την ανθρωπότητα, Christian Jarrett, εκδόσεις Κλειδάριθμος

Στο Κιου Γκάρτνενς της Νέας Υόρκης τον Μάρτιο του 1964 η Κίτι Τζινοβίζ, υπεύθυνη σε μπαρ, δολοφονήθηκε με μαχαίρι. Γράφτηκε ότι 38 ένοικοι του κτιρίου την είδαν ή την άκουσαν να πεθαίνει, αλλά δεν έκαναν τίποτα για να βοηθήσουν.

Η τραγωδία προκάλεσε την κατακραυγή του τοπικού τύπου και ενέπνευσε τους ψυχολόγους Τζον Ντάρλεϊ και Μπιμπ Λάτανε να ερευνήσουν αυτό που έγινε γνωστό ως «φαινόμενο των παρισταμένων». Στην κλασική έρευνα του 1968, οι Ντάρλεϊ και Λάτανε έκαναν τους συμμετέχοντες να πιστέψουν ότι ένα άλλο άτομο που ήταν μαζί τους στο δωμάτιο, πάθαινε ένα είδος κρίσης.

Το κύριο εύρημα ήταν ότι οι συμμετέχοντες που νόμιζαν ότι ήταν μόνοι τους στο δωμάτιο με το «θύμα» ήταν πολύ πιο πιθανό να φωνάξουν για βοήθεια και πιο γρήγορα, απ΄ότι οι συμμετέχοντες που ήταν μαζί με άλλους τρεις τέσσερις.
Μια εξήγηση για το φαινόμενο είναι ότι παρουσία άλλων ανθρώπων μειώνει την προσωπική αίσθηση ευθύνης για μια κατάσταση.
Συμπερασματικά, όσο περισσότεροι άνθρωποι είναι παρόντες τόσο λιγότερο πιθανό είναι να επέμβουμε όταν κάποιος χρειάζεται βοήθεια.

Από την άλλη, όταν ο ιστορικός Τζόζεφ Ντε Μέι ανέλυσε τα πρακτικά της δίκης του Ουίνστον Μόουζλι- του δολοφόνου της Κίτι Τζινοβίζ- διαπίστωσε πως η ιστορία ότι 38 μάρτυρες δεν έκαναν τίποτα ήταν μύθος και είχε βασιστεί σε ανακριβείς αναφορές των εφημερίδων της εποχής.
Στην πραγματικότητα η δεύτερη, μοιραία επίθεση του Μόουζλι στην Τζινοβίζ, έγινε σε ένα κλιμακοστάσιο, με έναν μόνο μάρτυρα.

Ωστόσο, αμέτρητες ψυχολογικές έρευνες έχουν επιβεβαιώσει ότι το φαινόμενο των παρισταμένων ισχύει.
Οπότε, μην προσπερνάτε αδιάφοροι. Αν όλοι μας θεωρούμε δεδομένο ότι θα βοηθήσει κάποιος άλλος, τότε μάλλον κάποιος θα μείνει αβοήθητος.